بهترین زمان برای کاشت نهال در مناطق سردسیر

کاشت نهال در مناطق سردسیر

مهمترین و اصلی‌ترین نهاده در احداث باغ‌های میوه، نهال است. چون سرمایه‌گذاری زیادی برای احداث باغ انجام می‌شود در نتیجه بایستی نهال بر اساس اصول فنی تهیه و انتخاب شود. در این مقاله از آریس به معرفی نهال های مناسب برای کاشت در مناطق سردسیر خواهیم پرداخت.

مشخصات نهال مناسب

1. لیبل و شناسه داشته باشد.
2. نام توليدكننده نهال، نام رقم و پايه مورد استفاده بر روی برچسب ذکر شده باشد.
3. نهال تک شاخه باشد و مخصوصا در ارتفاع کمتر از 50 سانتیمتری شاخه اضافی نداشته باشد.
4. ارتفاع نهال کمتر از 80 سانتیمتر برای دانه‌دارها و 60 سانتیمتر برای هسته‌دارها مناسب نیست.
5. قطر نهال در ارتفاع 10 سانتي متر بالاي محل پيوند، نبايد از يك سانتي متر کمتر باشد.
6. همه جوانه‌ها در خواب باشند و باز نشده باشند.
7. گواهی سلامت نهال توسط سازمان حفظ نباتات داشته باشند.

نکته: برای کاشت، ریشه نهال هرس شود (حذف نوک ریشه و ریشه‌های زخم و پیچ خورده). در زمان انتقال باد به ریشه‌ها نخورد و سربرداری و حذف شاخه‌های اضافی پس از کاشت نهال انجام شود.

نکاتی در مورد کاشت نهال در مناطق سردسیر

1. آماده‌سازی و تسطیح زمین برای سهولت در اجرای آبیاری و پیاده‌سازی طرح باغ. استفاده از كود حيواني گاوي كاملاً پوسيده، عاري از بذر علف هرز و شوري، به‌صورت مخلوط با خاك الک شده در چاله، بسيار مناسب و ضروري است.
2. بهترین روش كاشت درختان سردسيري، کاشت مستطيلي و جهت مناسب بر اساس شيب زمين شرقي-غربي و يا شمالي-جنوبي است. در اراضی شیب‌دار کاشت مثلثی و روی خطوط تراز مناسب است.
3. در مناطقي كه خطر سرماي زودرس بهاره وجود دارد، كشت نهال در شيب‌هاي شمالي و غربي و در صورت خطر سرماي ديررس بهاره، كشت در شيب هاي جنوبي و شرقي صورت گيرد.
4. ارقامی که زود به گل می‌روند و به سرماي بهاره حساس هستند در بالاي شيب و ارقام متحمل به سرما در پايين شيب كشت شوند.
5. فاصله مناسب براي کاشت درختان هسته‌دار 8 × 6 و برای درختان دانه‌دار 7 × 5 متر است.
6. حفر چاله بهتر است در پائيز و به ابعاد 50 × 50 سانتيمتر باشد.
7. در هنگام كاشت نهال محل پيوند حداقل 20 سانتي متر از سطح خاك بالاتر قرار گيرد.
8. جهت پيوند هم سو با بادهاي غالب منطقه قرار گيرد ( باد به پشت محل پيوند برخورد كند).
9. سربرداری نهال پس از کاشت (ارتفاع سربرداري براي هستهدارها 80-60 و براي دانهدارها 100-80 سانتيمتر است).
10. بعد از كاشت نهال، آبياري انجام شود. در صورت نشست خاك، اطراف طوقه نهال خاك مناسب ريخته شود تا به ريشه‌ها آسيبی وارد نشود (حفظ رطوبت از طريق آبياري منظم بيشترين نقش را در گيرايي نهال و رشد اوليه خواهد داشت).

زمان کاشت نهال در مناطق سردسیر

زمان كاشت درختان با توجه به شرايط آب و هوايي در مناطق مختلف متفاوت خواهد بود. به طور كلي در موقع استراحت گياه مي‌توان به انتقال آن اقدام نمود. دوره زمانی کاشت نهال در مناطق سردسیر نسبتا کوتاه است.

در این مناطق تا زمانی که زمین گرم نشود نمی‌توان نهال‌کاری را انجام داد. همچنین فقط چند ماه فرصت تا یخ زدن دوباره زمین وجود دارد. بهترین زمان کاشت نهال برای مناطق سردسير از نيمه دوم اسفند تا نيمه اول فروردين است.

در هر حال نهال در زمان كاشت بايد در حالت خواب باشد تا استقرار بهتري داشته باشد. همچنین احتمال آسيب نهال بر اثر سرما وجود نداشته باشد. همانطور که گفته شد، بهترین زمان برای کاشت نهال در مناطق سردسیر، اوایل بهار همزمان با آب شدن برف‌ها است.

فصل پاییز می‌تواند اندکی دیر باشد زیرا نهال درختان مقاومت زیادی در برابر یخبندان ندارد. یخبندان به ریشه‌ها آسیب وارد می‌کند. این موضوع باعث اختلال در جذب رطوبت مورد نیاز نهال می‌شود. اگر سرماي زمستان به اندازه‌اي شديد نيست كه خطر يخبندان و سرمازدگی ريشه نهال را در پی داشته باشد، كشت درخت در اواخر پائيز مناسب‌تر است زيرا موجب جلو افتادن رشد نهال در بهار سال بعد مي‌شود. البته بايد در نظر داشت كه مركبات را پس از رفع خطر سرما و قبل از شروع فعاليت جديد گياه در زمين اصلی کشت می‌کنند.

باید توجه کرد که همیشه این احتمال وجود دارد که یخ‌زدگی زودهنگام قبل از ریشه‌زدن یک نهال یا درخت جوان اتفاق بیفتد. وقتی که خاک در حال سرد شدن و یخ‌زدن است، آب کافی به ریشه‌ها نخواهد رسید. به همین علت نهال تازه کاشته شده، خشک شده و می‌میرد. بنابراین توصیه می‌شود که تا حد امکان نهال در فصل بهار کاشته شود و اگر شرایط این امر فراهم نیست، حتما بهترین زمان کاشت نهال در مناطق سردسیر لحاظ شود.

نکته: در زمان کاشت نهال در فصل پاییز، تمام انرژی درختان برای تقویت ریشه‌های آنها مصرف می‌شود. اگر ریشه آن‌ها به اندازه کافی رشد نکنند، نهال نمی‌تواند گرمای تابستان را به خوبی تحمل کند و با مشکل رو به رو خواهد شد.

نکته: اگر چه کاربرد مالچ مانع از آسیب رساندن سرما به شاخه‌ها نمی‌شود، اما قادر است از ریشه‌ها محافظت کند و به تضمین سلامت درخت در طولانی مدت کمک نماید. حتی اگر درخت با یک زمستان شدید و غیرطبیعی رو به رو شود که آسیب زیادی به شاخه‌ها و تنه درخت وارد کند، امکان دارد که تنها همین لایه مالچ برای نجات ریشه‌ها کافی باشد و شرایط ادامه رشد درخت را فراهم کند.

بهترین ارقام و گونه‌ها برای مناطق سردسیر

انواع درختان مقاوم به سرما مختلفی وجود دارد از جمله: درختان سیب، به، گیلاس، آلو، آلبالو، انگور، عناب، بلوبری، زیتون، بادام، گردو و غیره.