1328
سوپر جاذب چیست؟ و چه کاربرد و مزایایی دارد؟
سوپر جاذب نوعی پلیمر افزودنی به خاک است که با جذب آب و موادغذایی و نگهداری آنها در بستر کشت گیاه علاوه بر کمک به رشد مطلوب سبب نگهداری آب و کاهش هزینه‌های آبیاری می‌شود.
سوپر جاذب کشاورزی
سوپر جاذب‌ها پلیمرهایی به شدت آبدوست هستند که در کشورهای پیشرفته به عنوان محصولی مطمئن در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته و با جذب آب تا بیش از 400 برابر وزن خود در کنار ریشه گیاه و داخل خاک، آب فراوانی را در اختیار گیاه قرار می‌دهند. با توجه به معضل کم‌آبی در بخش کشاورزی استفاده از سوپر جاذب حائز اهمیت می‌باشد.
سوپر جاذب چیست؟
سوپر جاذب (هیدروژل) (Super Absorbent Polymer: SAP) نوعی پلیمر افزودنی به خاک است که با جذب آب و موادغذایی و نگهداری آنها در بستر کشت گیاه علاوه بر کمک به رشد مطلوب سبب نگهداری آب و کاهش هزینه‌های آبیاری می‌شود. پس از آبیاری و کاهش رطوبت خاک در اثر تبخیر، آب جذب شده در این سوپر جاذب‌ها از طریق فرایند اسمز در اختیار گیاه قرار می‌گیرد.
اساس ساخت این پلیمر از مواد آلی بوده و به صورت مصنوعی از پلی اکریلات پتاسیم و کوپلیمرهای پلی اکریل آمید ساخته می‌شود و فاقد بو و رنگ است. این پلیمر به دلیل دارا بودن ظرفیت جذب آب بالا و حفظ آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
استفاده مداوم از سوپر جاذب‌ها آلودگی برای آب و خاک به همراه نداشته و تغییری در محیط رشد طبیعی موجودات زنده ایجاد نمی‌کند و برای انسان و محیط زیست بی‌خطر می‌باشد.
سوپر جاذب در شرایط خشک به صورت سفید و کریستالی می‌باشد و پس از جذب آب به ماده‌ای ژل مانند و بی رنگ تبدیل می‌شود. سوپر جاذب بسته به شرایط محیطی و بافت خاک حدود 3 تا 5 سال دوام دارد و سالانه 10 تا 15 درصد از کارایی خود را از دست می‌دهد.
مزایای سوپر جاذب در کشاورزی
- افزایش ظرفیت نگهداری آب و مواد غذایی
- کاهش 50 تا 70 درصدی مصرف آب و دفعات آبیاری
- رشد سریع‌تر و سالم‌تر گیاهان، افزایش قوه نامیه بذر و تاثیر بر کیفیت و کمیت محصول
- کاهش شستشو مواد غذایی موجود در خاک
- افزایش اثرگذاری کودها و سموم کشاورزی
- جلوگیری از فرسایش و تهویه خاک
- امکان رشد گیاهان در مناطق گرم و خشک و بیابانی با آب کم
- جذب حداقل رطوبت موجود در خاک و کاهش شیب افت رطوبت پس از آبیاری اولیه
روش مصرف سوپر جاذب کشاورزی
سوپر جاذب در بخش‌های مختلف کشاورزی و برای انواع گیاهان و درختان قابل استفاده می‌باشد. روش مصرف آن در انواع گیاهان به شرح زیر می‌باشد.
- در کاشت نهال 200 تا 250 گرم از سوپر جاذب را در هر گودال ریخته و پس از ترکیب با خاک، نهال در آن کاشته می‌شود. نزدیک بودن سوپر جاذب به ریشه‌ها اهمیت دارد. همچنین در زمان انتقال نها‌ل‌ها با ریشه بدون خاک، ریشه را در مخزن حاوی ژل سوپر جاذب قرار داده که چسبیدن ژل به ریشه رطوبت لازم در زمان انتقال فراهم می‌سازد.
- میزان مصرف سوپر جاذب برای درختان و درخچه‌های زیر پنج سال 250 تا 350 گرم برای هر درخت است که به صورت چالکود در قسمت سایه‌انداز درختان در حفره‌هایی به عمق 40 تا 50 سانتیمتر قرار می‌گیرد. مقدار توصیه شده برای درختان میوه نیز 200 تا 400 گرم برای هر درخت می‌باشد که به همان روش در خاک قرار می‌گیرد.
- در گیاهان زینتی مقدار 20 تا 30 گرم پودر جاذب برای هر گیاه توصیه می‌شود که در گلدان و یا گودال کشت بوته در ترکیب با خاک قرار می‌گیرد.
- میزان توصیه شده برای کشت‌های زراعی نظیر گندم و جو 25 کیلوگرم در هکتار، سیب زمینی 35 تا 50 کیلوگرم در هکتار و ذرت علوفه‌ای 100 کیلوگرم در هکتار می‌باشد و در گیاهان صیفی و جالیزی نظیر گوجه‌فرنگی، هندوانه و خیار 4 تا 6 گرم برای هر نشا در نظر گرفته می‌شود.
پس از استفاده از سوپر جاذب لازم است آبیاری تا 3 نوبت به صورت معمولی انجام گیرد و پس از آن دفعات آبیاری کمتر شود. همچنین از مصرف سوپر جاذب با سایر کودها و مواد افزودنی خودداری شود و حتما به صورت مجزا از سایر مواد به کار برده شود.