3749
آیش زمین چیست؟ آشنایی با مزایا و انواع آیش زمین
آیش در کشاورزی به معنای کشت نکردن زمین در یک مدت زمان مشخص است. در واقع ایش به منظور استراحت دادن به خاک و احیا دوباره خاک برای کشت‌های بعدی امری ضروری می‌باشد.
آیش Fallow
مدیریت بهتر خاک و توان تولیدی در بحث کشاورزی نیازمند اجرای برنامه‌های آیش‌بندی و تناوب زراعی است و انتخاب برنامه مناسب آیش‌بندی پس از بررسی عوامل محیطی و اقلیمی مزرعه حائز اهمیت می‌باشد.
آیش چیست؟
ایش در کشاورزی به معنای کشت نکردن زمین در یک مدت زمان مشخص است. در واقع آیش به منظور استراحت دادن به خاک و احیا دوباره خاک برای کشت‌های بعدی امری ضروری می‌باشد. آیش یک روش مدیریت زمین است و دوره زمانی آن معمولاً یک تا پنج سال می‌باشد.
کارایی آیش به عوامل خاکی، عوامل اقلیمی و عوامل گیاهی بستگی دارد. هر چه خاک نفوذپذیری سطحی بیشتری داشته باشد، توان حفظ رطوبت بیشتری داشته و با ذخیره رطوبت بیشتر سبب افزایش کارایی آیش می‌شود. عوامل اقلیمی نظیر بارندگی بر آیش تاثیر داشته و بارندگی کم، رطوبت کافی را تامین نکرده و از کارایی آیش می‌کاهد. آیش‌بندی در مورد گیاهانی نظیر گندم پاییزه به دلیل تامین رطوبت کافی برای ریشه‌های عمیق گیاه با کارایی بالا همراه می‌باشد.
آیش بندی زمین‌های کشاورزی
آیش‌بندی و استراحت خاک در مزارع بزرگ و کوچک و در مدت زمان کوتاهی سبب افزایش باروری خاک و در نتیجه افزایش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی می‌شود. در تناوب زراعی در سال‌های متوالی گیاهان متفاوتی در زمین کشت می‌شوند، اما آیش‌بندی، تقسیم زمین و کاشت محصولات مختلف در قطعات مختلف طی یک سال می‌باشد.
در این روش زمین زراعی به قطعات مساوی تقسیم شده و در هر قطعه محصول مختلفی کاشته می‌شود و یک قطعه بدون کشت باقی مانده که در سال آینده قطعات جایگزین می‌شوند و آیش‌بندی به ترتیب در قطعات مختلف اعمال می‌شود. آیش‌بندی به صورت کاشت محصولات پاییزه و بهاره به تناوب نیز قابل اجرا می‌باشد.
مزایای آیش‌بندی
استراحت خاک در زمان آیش سبب احیا مواد مغذی موجود در خاک و هدایت پتاسیم و فسفر از عمق به سطح خاک می‌شود که در کشت‌های آینده مورد استفاده گیاه قرار می‌گیرند و در نتیجه صرفه‌جویی در هزینه‌های کود و آبیاری را به همراه دارد.
از دیگر فواید انجام آیش در زمین کشاورزی می‌توان به افزایش سطح کربن، نیتروژن و مواد آلی و میکروارگانیسم‌های موجود در خاک و همچنین افزایش ظرفیت نگهداری آب و بهبود ساختار خاک اشاره کرد.
در کنترل برخی آفات و بیماری‌ها نیز آیش زمین با منع کشت گیاه میزبان سبب حذف و ریشه‌کن شدن عامل بیماری از منطقه می‌شود و از روش‌های کنترل زراعی در مدیریت تلفیقی آفات و بیماری‌ها به شمار می‌رود.
آیش در مجموع سبب حفظ و بهبود حاصلخیزی خاک، ذخیره رطوبت و کاهش فرسایش می‌شود.
انواع آیش بندی زمین در کشاورزی
آیش در سه نوع آیش سبز، آیش سیاه و آیش کلشی در مزارع کشاورزی انجام می‌گیرد.
- آیش سبز آیشی است که در آن کنترل علف‌های هرز انجام نگرفته و علف‌های هرز در زمین رشد کرده و به تغذیه دام اختصاص داده می‌شوند. رشد علف‌های هرز در این آیش با کاهش رطوبت موجود در خاک از کیفیت آیش کاسته و رطوبت خاک توسط علف‌های هرز تخلیه می‌شود.
- در آیش سیاه تمام بقایای گیاهی موجود در زمین زراعی با شخم برگردان با خاک مخلوط و حذف شده و هیچگونه گیاهی در زمین باقی نمی‌ماند. آیش سیاه در واقع یک نوع مالچ خاکی تلقی می‌شود و با خطر فرسایش همراه است.
- در آیش کلشی بقایای گیاهی در سطح زمین حفظ می‌شوند و کنترل علف‌های هرز با یکی از روش‌های مکانیکی، شیمیایی و اکولوژیکی که در آن فقط از علف‌کش‌ها استفاده می‌شود انجام می‌گیرد.
در آخر در صورت وجود هرگونه سؤال از بخش مشاوره تلفنی کشاورزی با کارشناسان آریس در ارتباط باشید.