همه چیز درباره انواع کود حیوانی - معایب و مزایا

کود حیوانی

انواع کود‌های حیوانی در زراعت و باغداری برای بهبود و اصلاح ساختار خاک و تغذیه گیاهان کاربرد دارند و بر خلاف کودهای شمیایی که تنها نقش تغذیه­‌ای برای گیاهان ایفا می‌کنند، کود حیوانی علاوه بر تامین مواد مغذی به اصلاح ساختار خاک نیز کمک می‌کند.

کود حیوانی چیست؟

کود حیوانی یا دامی انواعی از کودهای آلی در کشاورزی می‌باشد که از فضولات حیواناتی نظیر گاو، گوسفند، اسب، مرغ و سایر پرندگان همراه با برخی مواد بستری و با ادرار و مدفوع آنها بدست می‌آید.

کود حیوانی مرغوب کاملا پوسیده، فاقد بو و عاری از بذر علف‌های هرز و یا آفات و بیماری‌ها می‌باشد. کود پوسیده دارای بافتی نرم با رنگ روشن است و  بسته به نوع آن دارای مقادیر مختلف ازت می‌باشد. درصد ازت کود گاوی از کود گوسفندی و مرغی بیشتر می‌باشد. این در حالی است که کود مرغی درصد فسفر و پتاسیم بیشتری دارد.

انواع کود حیوانی

• کود اسبی:

کود اسبی غنی از ازت می‌باشد و به دلیل فرایند سریع تخمیر حرارت زیادی داشته و به کود گرم نیز معروف می‌باشد که برای زمین‌های سرد و مرطوب مناسب می‌باشد. این کود برای گیاهان ریشه‌ای و غده‌ای، سبزی‌ها و گیاهان اسید دوست مناسب است ولی دارای مقادیر بالای بذر علف هرز می‌باشد.

• کود گاوی:

این کود نسبت به کود اسبی رطوبت بالاتری داشته و به دلیل وجود بستری از کاه به کود سرد معروف است و بذر علف هرز کمتری در آن وجود دارد.

• کود پرندگان(مرغی):

این کودها غنی از مواد غذایی می‌باشند و مصرف مقادیر بالای آن سبب گیاه‌سوزی می‌شود و باید به میزان کم و با احتیاط مصرف شوند.

 تهیه کود حیوانی پوسیده

برای پوساندن کود حیوانی از چاله‌هایی برای انبار کردن آن‌ استفاده می‌شود. در این روش کودهای نپوسیده و تازه دامی را در چاله ریخته و به میزان یک چهارم کاه و کلش به آن اضافه می‌شود.

کاه و کلش به فرایند تخمیر کمک می‌کند و در ازای هر تن کاه و کلش، میزان 100 تا 150 کیلوگرم اوره به چاله اضافه شده و مخلوط می‌گردد. روی چاله با نایلون پوشانده شده و پس از 4 تا 6 ماه کود دامی پوسیده قابل استفاده می‌باشد.

مزایای مصرف کود حیوانی

• اصلاح بافت و ساختار خاک
• افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک و کمک به نفوذ بهتر آب
• افزایش هوموس و ظرفیت تبادل کاتیونی
• افزایش فعالیت های میکروبی و میکروارگانیسم‌های مفید خاک
• تامین ماده آلی و بهبود هوادهی خاک
• تامین مواد غذایی و افزایش تولید محصول

     معایب کود حیوانی

• وجود بذر علف‌های هرز، آفت و بیماری در کودهای حیوانی نامرغوب
• وجود مقادیر کمتر عناصر غذایی به خصوص فسفر نسبت به کودهای شیمیایی
• فرایند گیاه­‌سوزی در اثر مصرف کود تازه حیوانی

زمان و نحوه مصرف کودهای حیوانی

بهترین زمان مصرف کودهای حیوانی در هنگام کاشت محصول می‌باشد که از زمان شروع عملیات تهیه بستر تا یک ماه قبل از کاشت بر سطح خاک پاشیده می‌شود. کود حیوانی باید به صورت یکنواخت در مزرعه پخش شود و سپس با عمیات شخم، دیسک یا کولتیوار با خاک ترکیب شده و زیر خاک برود.

عمق مصرف به نوع خاک و شرایط اقلیمی بستگی دارد و حدود 15 سانتی‌متر می‌باشد. میزان مصرفی کود حیوانی برای یک‌ هکتار زمین حدود ۱۰ تا 30 تن کود پوسیده می‌باشد. خاک‌های فقیر از نظر مواد مغذی به کود بیشتر نیاز دارند.

خاک‌های سبک نیز نسبت به خاک‌های سنگین نیازمند کود حیوانی بیشتر می‌باشند. کود حیوانی در باغات به روش چالکود برای درختان قابل مصرف می‌باشد. چالکود سبب جذب بهتر کود توسط ریشه، تهویه بهتر و افزایش نفوذپذیری آب در منطقه ریشه‌ها می‌شود. بهترین زمان چالکود در فصل زمستان می‌باشد.

موارد مصرف کود حیوانی

کود حیوانی در زراعت و باغداری و برای محصولاتی نظیر سبزیجات، سیب زمینی، ذرت، پنبه و چفندرقند کاربرد فراوان دارد که به افزایش محصول و حاصلخیزی خاک کمک می‌کند. این کود در ترکیب با خاک برای گیاهان آپارتمانی و انواع کشت‌ها قابل استفاده می‌باشد.

استفاده از کود حیوانی برای درختان باعث بهبود وضعیت خاک و جذب بهتر آب در محل ریشه و تقویت درخت می‌شود. مقادیر پتاسیم و کلسیم در کنار آهن و گوگرد باعث بهبود عملکرد درخت و تاثیر در باردهی می‌شود.