نام بیماری: سپردار واوی مرکبات

• تغذیه پوره ها و حشرات بالغ از شیره درخت.

• سبز باقی ماندن اطراف محل سپردارها بر روی میوه.

• زرد شدن نواحی اصراف سپردارها بر روی برگ.

• ریزش برگ و مرگ درخت در آلودگی های خیلی شدید.

آلودگی سپردار واوی مرکبات را می توان با ظاهر قهوه ای تیره بر روی ساقه ها، برگها و میوه های گیاهان میزبان مشاهده کرد. پوره ها و بالغ ها از شیره برگ و شاخه ها تغذیه کرده و خود را به میوه ها رسانده و باعث تغییر شکل میوه و کاهش بازارپسندی آن می شوند. علائم به طور کلی به شدت حمله (تراکم جمعیت بر روی میزبان) مربوط می شود. خسارت به میوه در آلودگی های شدید رخ می دهد و سبب ایجاد لکه ها و تغییر شکل میوه می شود. نواحی اطراف سپردار واوی مرکبات، پس از رسیدن میوه ها، سبز باقی می ماند. این آفت خیلی محکم به پوست میوه می چسبد و به سختی می توان آنها را از پوست جدا کرد. نواحی اطراف سپردار واوی بر روی برگ زرد شده و در صورت آلودگی شدید، کل برگ ممکن است تغییر رنگ دهد. آلودگی شدید همچنین می تواند منجر به ریزش برگ و ناهنجاری در برگ و شاخساره شود. در حالت خیلی شدید، مرگ میزبان ممکن است رخ دهد.

خسارت در اثر فعالیت تغذیه ای سپردار واوی مرکبات Lepidosaphes beckii ایجاد می شود. سپر ماده کامل به شکل حرف (واو) وارونه و در عین حال کمی خمیده است. رنگ سپر قهوه ای تاحدودی تیره می باشد. سپردار واوی مرکبات معمولا بسته به شرایط محیطی تا چهار نسل در سال دارد و زمستان گذرانی آن در مناطق سردتر به صورت تخم است. این شپشک شرایط مرطوب را ترجیح می دهد و در قسمت های سایه درخت و روی برگها و میوه ها مشاهده می شود. اگر زمستان زیاد سرد نباشد عده ای از ماده ها زیر سپر تخم ریزی می نمایند، بنابراین این حشره در تمام سال در کلیه مراحل مختلف زندگی یعنی تخم، پوره و بالغ مشاهده می شود. تعداد تخم های سپردار واوی تا 300 عدد ذکر شده است و تصور می رود 3 تا 4 نسل در سال داشته باشد. میزبان های اصلی آن گونه های مختلف مرکبات هستند. این شپشک روی ساقه، برگ و میوه مشاهده می شود.

شکارچیان و پارازیتوئیدهای مختلفی برای کنترل بیولوژیک سپردار واوی مرکبات استفاده می شوند. کفشدوزک ها و گونه های Chilocoris پوره ها و حشرات بالغ سپردار واوی را شکار می کنند. زنبورهای کلسید دشمنان طبیعی مهمی هستند. Aphytis lepidosaphes از تمام مراحل رشدی سپردارها تغذیه می کند و در بسیاری از کشورهای جهان برای کنترل بیولوژیک استفاده می شوند. سپردارها میزبان اصلی این زنبور است. گونه های جنس Aphytis شامل Aphytis melinus و Aphytis lignanensis که دشمنان طبیعی سپردار قرمز (Aonidiella aurantii) هستند نیز به سپردار واوی مرکبات حمله می کنند.

در گام اول مدیریت، کنترل تلفیقی شامل اقدامات پیشگیرانه و استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک توصیه می شود. برای کنترل آفت می توان از روغن ولک 1.5 درصد پس از سپری شدن اوج سرمای زمستان و قبل از بيداری درختان استفاده کرد. در صورت عدم کنترل شپشک واوی و عدم رعایت اصول بهداشتی باغ، بایستی کنترل با آفتکش ها صورت گیرد. در باغاتی که میزان آلودگی بالاست، استفاده از آفتکش های اتیون 47% (اتیون)، کلرپیریفوس 40.8% (دورسبان)، مالاتیون 57% (مالاتیون)، پیری پروکسی فن 10% (آدمیرال)، بوپروفزین 40% (آپلاود)، بوپروفزین 40% (اپرا)، استامی پرید 20% (موسپیلان)، اسپیروتترامات 10% (مونتو) و روغن کرچک 10% (دایابون) در کنترل شپشک واوی مرکبات موثر می باشند. کنترل شیمیایی باید در حضور حداکثر پوره های متحرک سن یک باشد، وقتی 60 درصد پوره ها از زیر سپر خارج شده اند صورت گیرد. استفاده از حشره کش های طیف گسترده که باعث آسیب رساندن به حشرات مفید می شود بایستی خودداری شود.