نام بیماری: ساق سیاه کلزا

• ایجاد لکه های گرد تا نامنظم به رنگ سفید تا خاکستری با نقاط ریز فراوان به رنگ سیاه بر روی برگ.

• ایجاد شانکر بر روی ساقه.

• خوابیدن گیاه.

• چروکیده شدن دانه ها در آلودگی شدید.

در مرحله گیاهچه علائم بیماری ساق سیاه کلزا (فوما) نخست روی کوتیلدون ها و برگهای واقعی به صورت لکه های گرد تا نامنظم به رنگ سفید تا خاکستری با نقاط ریز فراوان به رنگ سیاه ظاهر می شوند. در مراحل بعد روی ساقه به صورت لکه و شانکرهای کشیده مشاهده می شوند. آلودگی پائین ساقه باعث ایجاد شانکر طوقه می شود که سبب بیشترین خسارت می گردد. شانکر طوقه معمولا منجر به خوابیدن ساقه گیاه می شود. پیکنیدها به صورت نقاط سیاه رنگ به فراوانی در ناحیه شانکرها تشکیل می شوند. عامل بیماری به غلاف ها نیز حمله می کند. در صورت آلودگی شدید غلاف ها و دانه ها نیز آلوده می شوند. دانه های آلوده چروکیده هستند.

علائم بیماری ساق سیاه کلزا (فوما) توسط قارچ Phoma lingam ایجاد می شود. عامل بیماری پس از برداشت محصول، روی بقایای کلزا و گیاهان خانواده کلم به حالت انگلی به زندگی ادامه می دهد. در آب و هوای مرطوب و معتدل روی بقایای گیاهی آلوده، اندام باردهی تشکیل می دهد که منبع اصلی آلودگی اولیه به حساب می آید. عامل بیماری همچنین در بذر آلوده زنده می ماند. این بیماری از طریق باد و باران منتشر شده و می تواند بوته های مزارع اطراف را تا فاصله 5 کیلومتری از منبع اصلی آلوده سازد. اسپورهای این قارچ از طریق روزنه ها و زخم های موجود وارد گیاه می شوند.

غرقاب کردن مزرعه به مدت 10 روز در از بین بردن منبع آلودگی بسیار موثر است.

کنترل تلفیقی با رویکرد پیشگیرانه به همراه کنترل بیولوژیک (در صورت وجود) را همیشه در نظر داشته باشید. برای کنترل شیمیایی بیماری، استفاده از قارچکش کربوکسین تیرام 75% (ویتاواکس تیرام) به میزان 2.5 گرم در هر کیلوگرم بذر و یا قارچکش ایپرودیون + کاربندازیم 52.5% (رورال تی اس) به میزان 1.5 گرم در هر کیلوگرم بذر توصیه می شود. محلولپاشی مزارع آلوده در مرحله پیش از روزت (2 تا 6 برگی) با قارچکش تبوکونازول 25% (فولیکور) به میزان یک در هزار یا قارچکش پروپیکونازول 25% (تیلت) به میزان یک در هزار توصیه شده است. در صورت شدت بالای آلودگی، می توان مزرعه را در مرحله پایان گلدهی و مرحله خورجین دهی در دو نوبت با قارچکش های تبوکونازول 25% (فولیکور) به میزان یک در هزار و یا با قارچکش کاربندازیم 60-50% (باویستین) به میزان یک در هزار سمپاشی کرد.